تاریخچه باغ وحش در ایران
حیات وحش که به تمام زیستمندان اطلاق می شود سرشار از زیبایی و شگفتی است.امروزه بسیاری از انسانها به دلیل دوری از طبیعت ، زندگی ملال آوری پیدا کرده اند. بعلاوه، دوری از طبیعت سلامت روانی جامعه را نیز به خطر انداخته است. باغ وحش ها از جمله مراکزی هستند که به این امر مهم پرداخته و به نگخداری حیوانات می پردازند. علاقه وافر ایرانیان به شکار و سروکار داشتن آنها با حیوانات ( تا آن حد که بعضی از حیوانات را سمبل قرار داده اند) را می توان دلیلی بر وجود باغ وحش در ایران پیش از اسلام دانست. با کمی تحقیق و مطالعه در این زمینه می توان پی برد که اعراب نیز فن تاسیس و اداره باغ وحش را از ایرانیان آموخته اند.
یکی از سرگرمی های خلفای عباسی، نگهداری فیل، شیر و پلنگ در محیطی موسوم به باغ وحش بود. این اقدام بیشتر برای ترساندن مردم از دستگاه خلفا انجام می گرفت. برخی از پادشاهان نیز در مواقع رسمی، حیوانات درنده را با زنجیر و قلاده از باغ وحش به بارگاه خود می آوردند. عضدالدوله دیلمی برای ترساندن حضار، چند شیر و پلنگ و ببر در مجلس حاضر می کرد. در رستم التواریخ که نوشته ای طنز گونه است، آمده است: شاه سلطان حسین صفوی هم باغ وحش داشته که در آن از انواع قوش ها، تازی ها ، سگان شیر گیر، فیلان منگلوسی، اسب ، بوقلمون و ... نگهداری می شد. مخبرالسلطنه هدایت نی در خاطرات خود نوشته: ((در زمان ناصرالدین شاه در تهران دو باغ وحش وجود داشت؛یکی در خیابان لاله زار فعلی، که بعد ها ناصرالدین شاه آنرا به مبلغ نود هزار تومان فروخت و دیگری در دوشان تپه که در این باغ وحش، ناصرالدین شاه از انواع میمون، شیر، خرس، گوزن، آهو و بز کوهی که کنار هم بوده و به آزادی مشغول گشت و چرا بودند، نگهداری می شد)). مظفرالدین شاه هم بعد از مراجعت از فرنگ، باغ وحشی به سبک آنجا تاسیس کرد که حیواناتش از گرسنگی مردند.پس از انقراض قاجاریه، اقدامی برای تاسیس باغ وحش صورت نگرفت و تنها عملی که انجام شد دایر کردن باغ وحش خصوصی در محوطه نامناسب در خیابان ولیعصر تهران مقابل پارک ملت در سال 1332 بوده که بدلیل ایجاد آلودگی و مزاحمت، منجربه اعتراض شدید همسایگان اطراف شده و در سال 1366 تعطیل اعلام شد.در سال 1369 ساخت باغ وحش فعلی، با هدف فرهنگ سازی در جهت آشنایی افکار عمومی با حیات وحش، ایجاد زمینه های تحقیقاتی برای دانشجویان و محققان و کمک به حفظ گونه های با ارزش زمینی به مساحت پنج هکتار، در ضلع جنوبی پارک ارم شروع شد که عملیات ساخت و بهره برداری از آن زیر نظر بنیاد مستضعفان قرار گرفت و در خرداد سال 1371 با نام باغ وحش تهران افتتاح و حیوانات باقیمانده از باغ وحش قبلی به این مکان انتقال یافت.
امکانات و خدمات باغ وحش
1.نمازخانه
2.کارگاههای آموزشی و جشنواره های مرتبط با حیات وحش
3.ارائه مجوز تحقیقاتی به اساتید و دانشجویان جهت استفاده از امکانات موجود
4.رستوران ساحلی با انواع غذاهای سرد و گرم
5.دستگاههای بازی کودکان
6.غرفه فروش مواد غذایی و اسباب بازی
منتخب گونه های جانوری باغ وحش
در حال حاضر تعداد 110 گونه جانوری بومی ایران و دیگر نقاط جهان در قالب گروههای زیر در باغ وحش نگهداری می شوند که تعدادی از آنها به شرح زیر معرفی می گردند:
1.پرندگان: درنای تاجدار،طاووس،قرقاول،پلیکان،بالابان،عقاب،کرکس
2.گوشتخواران: کفتار، راکون، خرس ، سگ سانان مثل گرگ و روباه، گربه سانان مثل شیر آفریقایی، پلنگ ایرانی، پلنگ آفریقایی، لینکس، کاراکال، گربه جنگلی
3.پریمات ها: شامپانزه، بابون، رزوس
4.خزندگان: مار پیتون، تمساح پوزه کوتاه ایران، بزمجه، ایگوانا، لاک پشت
5.کیسه داران: والارو
6.نشخوار کنندگان: آهو، قوچ و میش، گوزن زرد ایرانی، گوزن قرمز، گوزن زرد اروپایی
7.فردسمان: گورخر ایرانی
8.فیلها: فیل آسیایی(سریلانکایی)
9.شتر شکلان: شتر دو کوهانه
پیامهای باغ وحش:
- هدف اصلی ما حفظ حیات وحش، تکثیر گونه های در معرض خطر انقراض و کمک به محیط زیست ایران است.
- طبیعت را دوست بداریم و با حیوانات مهربان باشیم.
- برای حمایت از حیوانات از غذا دادن مستقیم به آنها جداً خودداری نمائیم و برای این منظور از مراقبین قفسها کمک بگیریم.
- از نزدیک شدن به حریم جایگاه حیوانات خودداری نمائیم.
- حیوانات اهدایی خود را در قبال اخذ رسید تحویل واحد قرنطینه دهید.
- انتقادات و پیشنهادات سازنده خود را کتباً به دفتر باغ وحش یا روابط عمومی ارائه نمائید.
موقعیت مکانی و راههای دسترسی
باغ وحش ارم تهران در زمینی به وسعت تقریبی 5 هکتار واقع در کیلومتر 4 اتوبان تهران کرج داخل مجتمع ورزشی تفریحی ارم سبز می باشد.راههای دسترسی به باغ وحش عبارتند از:
1.اتوبان تهران کرج 2.ضلع جنوبی بزرگراه شهید باکری
- مترو: پیاده پنج دقیقه فاصله تا ایستگاه مترو اکباتان
- وسیله نقلیه عمومی: اتوبوس خط میدان آزادی-کرج
- وسیله شخصی:دارای پارکینگهای متعدد خودرو و موتورسیکلت با گنجایش 6000 خودرو
تسهیلات در هزینه بلیط بازدید:
رایگان: کودکان زیر پنج سال همراه خانواده ها
نیم بهاء : 1.اردوهای تفریحی دارای معرفی نامه و با جمعیت بالای 20نفر
2.خانواده معزز شهداء،جانبازان و ایثارگران تا سقف پنج نفر
3.خانواده پرسنل موسسات و شرکتهای طرف قرارداد با بازاریابی ارم سبز
4.اهداء کنندگان حیوانات به باغ وحش تا سقف پنج نفر
تمام بهاء: کلیه افراد بالای پنج سال
ساعت کار در فصول مختلف:
بهار و تابستان: روزهای عادی 9:00 الی 19:30 روزهای تعطیل 9:30 الی 20:00
پاییز و زمستان: روزهای عادی 9:00 الی 15:00 روزهای تعطیل 9:30 الی 16:30
امکانات ارتباطی:
دفتر اطلاعات باغ وحش: ....................................(داخلی 181) 85-02144113081
دفتر مدیریت باغ وحش: ...............................................................02144113079
تلفن گویای روابط عمومی: ..........................................................02144113099
تلفن پاسخگوی روابط عمومی: ....................................................02144140814
نمابر: .........................................................................................02144113088
www.tehraneramzoo.ir